POLSKA ANKIETA STAWEK ZA USŁUGI LEKTORSKIE (PASUL)

4.3 Praca z zagranicznymi klientami

W większości przypadków klienci zagraniczni to klienci z krajów, w których stawki rynkowe są znacznie wyższe. Lektorzy, którzy pracują z nimi za polskie stawki, nie tylko sami pozbawiają się okazji zarobienia więcej, ale obniżają stawki dla innych lektorów, którzy znają stawki w kraju klienta i chcą je wyegzekwować. Tylko ponad połowa respondentów (50,82%) zadeklarowała, że wycenia swoje usługi według stawek w kraju klienta.

Tendencje spadkowe stawek to fenomen na skalę międzynarodową, więc żądając stawek lokalnych polscy lektorzy pomagają nie tylko sobie, ale i kolegom z kraju klienta.

Głównym powodem, dla którego lektorzy pracują z klientami zagranicznymi za stawki polskie, jest brak wiedzy o tym jak wycenić usługę, jeśli nie znamy realiów rynku klienta. Z tego powodu, stworzyłam tę oto stronę z informacjami na temat stawek w Austrii, Francji, Hiszpanii, Niemczech, Portugalii, Stanach Zjednoczonych, Szwajcarii i Wielkiej Brytanii (stawki we Francji są to stawki doświadczonego lektora, który zapewnił mnie, że za takie pracują profesjonalni lektorzy w jego kraju.).

4.4 Rady dla początkujących lektorów

Częstymi błędami popełnianymi przez nowych lektorów są:

• brak znajomości stawek innych lektorów

• zaniżanie cen, gdyż „jesteśmy nowi i chcemy wejść na rynek”

• wycenianie każdej produkcji według liczby słów lub długości nagrania, a nie według pola eksploatacji

• lub, o zgrozo, praca za darmo!

Zdobywanie doświadczenia pracując za darmo lub zaniżając stawki wbrew pozorom nie jest dobre dla początkującego lektora. Lektor nie jest oceniany według swojego CV, ale według jakości swoich próbek. Początkujący lektorzy, którzy obawiają się, że żądając stawek rynkowych będą nie w porządku wobec doświadczonych kolegów, nie muszą się martwić. Nawet z identycznymi stawkami doświadczony lektor i tak zarobi więcej, bo jest w stanie wykonać więcej zleceń w ciągu dnia niż początkujący i, co ważniejsze, spędził wiele lat budując swój biznes, więc ma stałych klientów. Żądając takich samych stawek, nie wyrządzamy szkody doświadczonym kolegom, ale robimy im przysługę i dbamy o interesy naszego rynku. 

Zamiast mówić, ile to projektów nagraliśmy, które były za darmo lub za niskie stawki i wysyłać mierne próbki do potencjalnych klientów, lepiej nauczyć się fachu, ćwiczyć codziennie (można zacząć nawet bez sprzętu – czytanie na głos ze zrozumieniem to podstawa pracy lektora), zbadać rynek i stawki, i jak się osiągnie profesjonalny poziom, nagrać próbki i zacząć pracę za stawki, za które pracuje profesjonalny lektor. 

Jest wiele czynników, które decydują o tym, że klient wybierze tego lektora, a nie innego. Cena nie powinna być jednym z nich. Lektor, który zaniża stawki, psuje rynek i nigdy nie będzie się w stanie utrzymać z lektorki.

4.5 Kolejne kroki

Kultury rynku nie zmieni się z dnia na dzień, ale jeżeli wielu z nas zrobi po małym kroku do przodu, będzie to miało stosowny wydźwięk w środowisku lektorskim.

Rate card – cennik stawek rynkowych

Od tej pory lektorzy będą mogli odnosić się do cennika by stosownie wycenić swoją usługę. Będą mogli również dzięki niemu oszacować, czy stawka proponowana przez klienta jest sprawiedliwa, hojna czy niska. Da im to możliwość podjęcia świadomej decyzji, kiedy należy odejść od negocjacji. Warto zachęcać naszych kolegów do konsultowania cennika w celu ustandaryzowania stawek, abyśmy byli wybierani nie ze względu na cenę, ale ponieważ nasz głos pasuje do projektu, ponieważ oferujemy wysoką jakość i/lub ponieważ klient lubi z nami pracować.

Cennik nie zawiera stawek za nowe technologie typu Text-to-Speech, synteza głosu, wirtualna rzeczywistość, aplikacje dla Alexy czy Google Assistant.

Związek zawodowy

Lektor jako wolny strzelec nie ma stawki minimalnej, ani komfortu gwarancji miesięcznej pensji. Budowanie i prowadzenie własnego mikro-biznesu to ciężka praca, ciągnąca za sobą różne ryzyka. Lektorzy, tak jak inni uprawiający wolny zawód, są narażeni na przeróżne niebezpieczeństwa, nie tylko w związku tendencją spadkową stawek, ale również w przypadku, gdy klient nie chce nam zapłacić. Pomoc prawnicza często kosztuje więcej niż samo zlecenie, więc nie opłaca się lektorowi zatrudniać prawnika. Biorąc pod uwagę, że dzięki rozwojowi technologii wielu lektorów pracuje w domu, dochodzi również czynnik izolacji. Izolacja ta nie tylko negatywnie wpływa na zdrowie psychiczne, ale również przyczynia się do braku przepływu informacji. Fora internetowe w pewnym stopniu pomagają zaradzić temu problemowi, ale biorąc pod uwagę jak trudno jest lektorom otwarcie rozmawiać, na przykład o stawkach, potrzebny jest związek zawodowy, któremu będą mogli zaufać i który będzie dbał o ich interesy.

Zwiększenie reprezentacji kobiet

Pomimo, iż ankieta nie pytała respondentów o ich płeć, z adresów email, z których można było ją wywnioskować (33), tylko 21% stanowiły kobiety (7).  Koreluje to z procentem ogłoszeń zamieszczonych w dwóch grupach lektorskich na Facebooku pomiędzy 1 maja 2019 a 30 września 2019, spośród których tylko 24% procent ofert było przeznaczone dla głosów kobiecych. W porównaniu z rynkami zachodnimi, gdzie reprezentacja kobiet plasuje się na równi z mężczyznami, polski rynek lektorski prezentuje się jako rynek konserwatywny, nie odzwierciadlający polskiego społeczeństwa. W Polsce 51,8% społeczeństwa to kobiety, stanowią więc ponad połowę konsumentów. By dotrzeć to tej grupy konsumenckiej, potrzeba głosów kobiecych, chyba że marketerzy jeszcze wierzą, że każda polska kobieta zrobi tak, jak jej powie mężczyzna? Kobiety w dzisiejszych czasach podejmują większość decyzji o zakupie w swoich gospodarstwach domowych i robią wszystko to, co kiedyś było domeną wyłącznie mężczyzn. Według Josepha F. Coughlina z Massachusetts Institute of Technology w przyszłości w naszych społeczeństwach będą przewodziły starsze kobiety, warto więc zacząć już teraz budować więź tak ważnym konsumentem.

W związku z tym, jednym z pierwszych zadań przyszłego związku lektorskiego powinno być podjęcie działań na rzecz pogłębienia wśród maketerów świadomości w zakresie korzyści płynących z użycia głosu kobiecego. Dobrym pomysłem byłoby zorganizowanie badania mającego na celu poznanie opinii konsumentów, o tym jak głosy kobiece i męskie wpływają na ich decyzje o zakupie.

Dialog z klientami

Niewątpliwe słabym punktem tego cennika jest fakt, że został on opracowany bez wkładu studiów nagraniowych i innych klientów korzystających z usług lektorskich. Następnym logicznym krokiem jest opracowanie cennika we współpracy z klientami.

​

​

Podziękowania

Na koniec chciałabym podziękować wszystkim lektorom, którzy wzięli udział ankiecie oraz portalowi PolscyLektorzy.pl, za wsparcie akcji. Dziękuję również tym, którzy przesłali mi przemiłe wiadomości, które mnie zapewniły, że zadanie, którego się podjęłam nie było daremne. Mam nadzieje, że raport okaże się dla Was pomocny i interesujący, oraz że będzie początkiem dialogu, mającego na celu podwyższenie rangi naszego zawodu oraz polepszanie warunków pracy lektora.